ҪҪХПИ ҫӑхав ҫырмалли ҫӗнӗ сайт хута яма палӑртнӑ. Унта ҫул-йӗр ҫинчи йӗркене пӑснӑ тӗслӗхсем пирки пӗлтерме май пулӗ.

ҪҪХПИ ертӳҫи Виктор Нилов каланӑ тӑрӑх, сайтӑн техника пайӗ хатӗр. Халӗ ҫӑхавсене пӑхса тухмалли йӗркене ансатлатас тесе саккуна пӑхса тухмалла.

Тӗнче тетелӗнчи сайта пуш уйӑхӗнче Патшалӑх Канашӗн ларӑвӗнче хӑтласшӑн. Ҫул ҫинчи йӗркене пӑсни пирки ҪҪХПИн официаллӑ сайтӗнче пӗлтерме пулать. Хальӗхе каланӑ тӑрӑх, ҫӑхава анонимлӑ мелпе ҫырма май пулӗ.

Сӑмах май, ӗнер, нарӑсӑн 16-мӗшӗнче, Патшалӑх Думинче саккун проектне пӑхса тухнӑ. Унпа килӗшӳллӗн, судсем административлӑ ӗҫсене пӑхса тухнӑ чухне сӑнӳкерчӗксемпе тата видеосемпе ӗнентерекен фактсем пек усӑ курма пулать.

«Открытые данные» (чӑв. Уҫӑ кӑтартусем) информаци ресурсӗсен регионти порталӗсен танлаштарӑмӗнче Раҫҫӗйре пиллӗкмӗш вырӑн йышӑннӑ.

Тӗпчеве «Инфометр» проект ирттернӗ. Унтисем пахаланӑ тӑрӑх, пирӗн республика уҫҫӑнлӑх енӗпе экспертсемпе усӑ куракансен 88,7 процентне тивӗҫтерет. Аудита 86 йышши параметрпа ирттернӗ.

Ҫуркуннехи танлаштарӑмра та пирӗн республика начар вырӑнта пулман. Ун чухне вӑл улттӑмӗш вырӑн йышӑннӑ. Халӗ, ав, регионсенчи сайтсемпе разделсем хушшинче кӑтарту тата лайӑхланнӑ.

Аса илтерер, «Открытые данные» республика порталӗ 2013 ҫулхи раштав уйӑхӗнче ӗҫлесе кайнӑ. Вӑл влаҫ органӗсен ӗҫ-хӗлӗ пирки ҫӑмӑллӑнах пӗлме май парать. Ҫав вӑхӑтра унта 183,8 пин хут ытла кӗрсе пӑхакан тупӑннӑ.

Тӗнчери лару-тӑру лӑпкӑ теме ҫук. Террористсем «хастарланни» пурне те хӑратать. Ҫавна май халӑх тетелӗсенче те халӑха пӑлхантармалли информацисем тухма тытӑннӑ.

Нумаях пулмасть «Ҫыхӑнура» халӑх тетелӗнче Чӑваш Енре 18 террорист пурри пирки хыпар сарӑлма пуҫланӑ. Унта ҫынсене халӑх пухӑнакан вырӑна тухса ҫӳреме сӗнмен.

Ку — суя. Кунашкал хыпара ҫӗршывӗпех сараҫҫӗ. «18 террорист» Самарта, Вогоградра та пур-мӗн. Экстремизпа кӗрешекен центр та ку суя хыпар пулнине пӗлтерет.

Ку хыпар тӗнче тетелӗнче виҫӗ эрне ҫӳрет-мӗн. Йӗрке хуралҫисем ӗҫлеҫҫӗ кун тӗлӗшпе. Чулхулара полицейскисем икӗ ҫамрӑка тытса чарнӑ, вӗсемпе калаҫнӑ. Ҫамрӑксем кӑна пуҫтахаланас тӗллевпе тунӑ.

Йӗрке хуралҫисем ку хыпара ӗненме хушмаҫҫӗ. МТВра та, Мегамолра та нимӗнле «шахидкӑна» та тытман.

Чӑваш халӑх сайтӗнчи шырав тинех кирлӗ пек ӗҫлеме пуҫларӗ. Пирӗн портала уҫнӑранпа 10 ҫул иртрӗ пулин те ҫак функционал хальхи вӑхӑтччен чипер ӗҫлеместчӗ. Хыпарсенче пушшех те шырама май ҫукччӗ, энциклопеди пайӗнче вара шырасан тупса панӑ материалпа усӑ курма йывӑрччӗ.

Халь шырав пайӗпе усӑ курассине ҫӑмӑллатрӑмӑр. Хыпарсен пайӗнче шыранӑ чухне — вӑл анлӑшра тупӗ, энциклопедиллинче пулсан — информациллӗ пайра. Шыранӑ чухне те тӗрлӗ пайсем тӑрӑх куҫассине ҫӑмӑллатрӑмӑр. Мӗнле шырамаллине вара шырав страницинче уҫӑмлатса панӑ: эсир кирлӗ сӑмахсене палӑртма, кирлӗ маррисене сирме, уйрӑмах кирлисене ушкӑнлама пултаратӑр.

Аса илтеретпӗр, ҫӗнӗ дизайна эпир кӑҫал тума тытӑнса. Ун концепцийӗ тӑрӑх шырав йӗрки сайтӑн чи ҫӳллӗ пайӗнче вырнаҫнӑ, страницӑна антарсан та вӑл ҫухалмасть. Унсӑрӑн пуҫне шырав пайне йӗркене туса ҫитересси пирки эпир сайтӑн 10 ҫулне халалланӑ статьясенче те палӑртнӑччӗ.

Иртнӗ уйӑх вӗҫӗнче влаҫ органӗсем йӗркеленӗ Вӗренӳ порталӗ ӗҫлеме пӑрахнӑ. Кун пирки «АФО чӑнлӑхӗ» сайт пӗлтерет. Шкулсене салатнӑ ҫырӑва ӗненсен портал вырнаҫнӑ серверта хытӑ диск тӗпренсе пӗтнӗ. Малашне вӗренӳ министерстви шкулсене хӑйсен сайчӗсене тытса пыма пулӑшмӗ, вӗсем кашни учреждени сайчӗсене хӑйсен вӑйӗпе ӑсталама тивӗ. Вӗренӳ министерстви шкулсене ӑсталамалли хостинг вырӑнӗсене те сӗннӗ — тӳлевлисенчен пуҫласа укҫа тӑкакламалла маррисем таран.

Хӑй вӑхӑтӗнче чылай шкул хӑйсен сайчӗсене вӗренӳ порталӗнче тунӑччӗ. Унсӑр пуҫне ҫав порталрах вӗрентекенсем те хӑйсен страницисене ӑсталанӑччӗ. Организацисемпе учрежденисен каталогӗ cheb.ru пӗлтернӗ тӑрӑх вӗренӳ порталӗнче ӑсталанӑ сайтсен йышӗ вӗсен пуххинче икҫӗртен те иртнӗ пулнӑ.

Чӑваш Енри Вӗренӳ порталӗнче сайт йӗркелесси тӳлевсӗр пулнӑ. Министерство сӗнекен вариантсенче вара уйӑхне пӗри ҫеҫ тӳлевсӗр, ыттисенче уйӑхне сахалран та 120 тенкӗ тӑкаклама тивӗ. Уйӑхсерен 1500 тенкӗ ыйтакан Росшкола проектне те сӗннӗ.

Вӗренӳ порталӗнче пухӑннӑ документсене халь авторсен ятарлӑ электрон почта адресӗпе ҫыру ҫырса илме пултарасси пирки те пӗлтереҫҫӗ.

Малалла...

Олег Цыпленков тунӑ сӑн

Ӗнер Чӑваш Республикин наци вулавашӗнче «Чӑваш халах сайчӗн аталану ҫулӗ» ятпа ҫавра сӗтел иртрӗ. Мероприятие портала йӗркеленӗрепне 10 ҫул ҫитнӗ ятпа ирттерчӗҫ. Халӑх сахал мар пухӑнчӗ.

Тӗп доклад тӑваканни Николай Плотников пулчӗ. Вӑл Чӑваш халӑх сайтне мӗнле аталантармалли ҫинчен каласа пачӗ. Вӑл докладпа туллин порталӑн Статьясен пайӗнче паллашма пулать. Ытти тухса калаҫакансем вара сайтӑн дизайнне ҫӗнетмелли, видеосен пайне ытларах аталантармалли пирки каларӗҫ. Унсӑр пуҫне Игорь Алексеев Чӑваш халӑх сайчӗн малтанхи утӑмӗсене те аса илчӗ, пухӑннисене паллаштарчӗ.

Ҫавра сӗтел хушшинче Чӑваш халӑх сайчӗн тӗп администраторне хисеп хучӗсемпе тата парнесемпе чысларӗҫ — Чӑваш наци конгресӗнчен тата Чӑвашсен обществӑпа культура центрӗнчен.

Ҫавра сӗтелпе туллин каярах «Сӑвар ТВ»-ри видеора паллашма май пулӗ.

Чӑваш Енӗн влаҫ органӗсен cap.ru порталӗн тӗп страницине ҫӗнетнӗ. Хальлӗхе унӑн бета-версийӗ ӗҫлет. Бета-версин хӑш-пӗр каҫҫи унчченхи сайта ӑсатать пулин те ҫывӑх вӑхӑтра мӗнпур уйрӑма ҫӗнетме шантараҫҫӗ. Малтанласа икӗ версийӗ те ӗҫлӗ.

Тӗп страницӑна ҫӗнетекенсем сайта илемлӗ тӑвассипе пӗрлех унпа усӑ куракансене меллӗ пултӑр тесе тӑрӑшнине пӗлтереҫҫӗ. Улшӑну порталӑн тулашне кӑна пырса тивмен, унӑн тытӑмне те расналатнӑ. Тӗп ҫӗнӗлӗх шутне, сӑмахран, хыпарсене уйрӑм темӑпа палӑртнине каламалла. Журналистсем валли ятарлӑ пресс-центр пӑхса хӑварнӑ. Унсӑр пуҫне порталта «Пулӑшу» уйрӑм вырнаҫтарнӑ. Вӑл патшалӑх тата муниципалитет пулӑшӑвне тӗнче тетелӗ урлӑ илме меллӗ. Унчченхи версинче чӑваш чӗлхелли те пурччӗ пулсан ҫӗннинче вара вӑл хальлӗхе курӑнмасть.

Портал влаҫ органӗсен, муниципалитетсен, федераци влаҫӗн территорири органӗсен 850 ытла сайтне пӗрлештерсе тӑрать.

Вадим Иванов тунӑ сӑн

Испанири «Cybermetrics Lab» — CSIC тӗпчев ушкӑнӗ тӗнчери аслӑ шкулсен сайчӗсен мониторингне тунӑ. ЧР влаҫӗсен официаллӑ порталӗ пӗлтернӗ тӑрӑх, чи лайӑх 100 сайтсен йышне пирӗн республикӑри аслӑ шкул та кӗнӗ.

Вӑл — И.Н.Ульянов ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх университечӗ. ЧПУ сайчӗ ҫур ҫулта 24 йӗрке ҫӳлерех хӑпарнӑ. Халӗ вӑл рейтингра 82-мӗш вырӑнта.

Тӗпчевҫӗсем тӗнчери 23 696 аслӑ шкул сайтне тишкернӗ. Вӗсенчен 1484-шӗ — Раҫҫейри. Рейтинга аслӑ шкул сайчӗсене мӗн чухлӗ ҫын кӗрсе тухнине палӑртма тунӑ. Унта сайта мӗнле тытса пынине, аслӑ шкулсен веб-сайчӗсемпе ҫынсем мӗнле усӑ курнине тишкернӗ.

Эпир ӑсталанӑ электронлӑ сӑмахсарта паян ҫӗнӗлӗх хатӗрлерӗмӗр — малашне вӑл сӑмаха шыранӑ чухне ӑна ҫырнӑ май сайт пуххинче тӗл пулаканнисене сӗнӗ. Акӑлчанла ӑна suggest теҫҫӗ, вырӑсла — автодополнение. Ҫапла май эсир сӑмаха туллин ҫырмасӑр та пултаратӑр — кӑтартакан вариантсенчен суйласа илмелли кӑна юлать.

Тӗнче тетелӗнчи шыравҫӑсемпе усӑ курнӑ май эсир вӑл функционалпа паллашнӑ та пуль: эсир мӗн те пулин шырас тенӗ чухне «ӑслӑ» шыравҫӑсем сире ыттисем шыракан вариантсене сӗнеҫҫӗ. Эсир вара вӗсенчен хӑвӑра кирлине суйласа илме пултаратӑр. Пирӗн сайтри те ҫавнашкалах ӗҫлет. Енчен те эсир 3 саспалли таран ҫыртӑр пулсан малалли мӗнле пулма пултарассине электронлӑ сӑмахсар сайчӗ хӑйех сӗнет.

Унсӑр пуҫне ятарлӑ палӑртмасан шырав малашне статья ятӗнче те шалашӗнче те иртӗ. Унччен опцире ятра кӑна шырасси тӑратчӗ.

Раҫҫейре «Раҫҫейри ӗҫ» рекрутинглӑ портал ӗҫлеме тытӑннӑ. Вӑл ӗҫ тупма пулӑшнипе пӗрлех ӗҫпе тивӗҫтерекене хӑйне кирлӗ специалистсене суйласа илме май паракан сайт. Ӗҫлевпе ҫыхӑннӑ ытти порталпа танлаштарсан унӑн сервисӗпе пурте тӳлевсӗр усӑ кураяҫҫӗ тесе хыпарлать Чӑваш Енӗн Халӑха ӗҫпе тивӗҫтерекен патшалӑх служби пӗлтерни тӑрӑх «Хыпар» хаҫат.

Сайтра халӑха ӗҫпе тивӗҫтерекен центрсен вакансийӗсене кӑна мар, ӗҫ сӗнекенсем панисене те, ҫавӑн пекех вырӑн шырассипе тата суйлассипе ҫыхӑннӑ порталсенчен илнисене те пухнӑ. Унта хӑй пирки резюме е ваканси вырнаҫтарас текен ҫыннӑн ытти сайтпа усӑ курнӑ чухнехи пекех малтан регистрациленмелле.

«Раҫҫейри ӗҫ» порталта ваканси сӗнекен регионти предприяти-организаци ӑҫтарах ларнипе, ҫавӑн пекех ача пахчисем, шкулсем, медицина учрежденийӗсем пирки пӗлме май килет, унта интерактивлӑ карта та пур.